Mantık sorularına ne zaman ihtiyacımız olur?
Mantık, insanın doğru düşünmesinin şartlarını ve kurallarını ifade eden ve akıl ve zihin faaliyetlerini ele alan bir bilim dalıdır. Nasıl düşünülmesi gerektiğini ve bir hükme varırken doğru ve gerçeğe nasıl ulaşılacağını gösterir. Mantıklı düşünmenin temel kurallarına ‘aklın kuralları’ da denir. Bütün matematik ve bilimsel deneyler bu prensiplere dayanır. Aslında mantık, genel mantık ve tatbiki mantık olarak ikiye ayrılabilir.
Tatbiki mantık deney ve gözleme dayanır ve metodoloji olarak da isimlendirilir. Genel mantık zihnin kendisini ele alır. İnsan aklı yönetmeyi ve düşünmeyi zihni ile yapar. Genel mantık, düşünmenin konusu yerine zihnin işleyiş kanunlarını inceler. Metodoloji ise zihnin neleri düşündüğünü inceleyerek, zihnin dış varlıklardan hareketle gerçeği arama yollarının neler olduğunu gösterir. Bu anlamda matematik ile ilgisi vardır. Bu aşamada mantık soruları gündeme gelir. Matematik, sistemli ve doğru düşünme yeteneğimizi geliştirmeyi amaçlamaktadır. Bu paralellik nedeniyle matematik zekâ soruları hazırlanırken mantık biliminden yararlanır.
Aklın bazı prensipleri vardır. Bu prensipler mantık ilmi tarafından uygulama sahasına sokulur. Aynilik prensibi, bir şey ne ise odur, anlamına gelir. Çelişkisizlik prensibi ise, bir şey aynı zamanda hem kendisi hem de başkası olamaz anlamına gelmektedir. Sebeplilik prensibi ise, her şeyin bir sebebi olduğu anlamına gelmektedir. İnsanlar beyin jimnastiği yaparken bu prensipleri dikkate almak durumundadırlar. Aynı zamanda bu prensipler ilkel düşünüşü, mantıklı düşünüşten ayıran prensiplerdir. Mantık soruları bu prensipler dikkate alınarak hazırlandığı ölçüde yararlı olmaktadır.
Üniversitelerin, yüksek lisans programlarına girişte esas alınan ALES sınavlarında sözel mantık soruları sıkça yer alır. Son yıllarda Kamu Personeli Seçme Sınavlarında da mantık soruları yer almaya başladı. Bu sınavlara giren adaylar, bu tür zekâ soruları ve cevapları konusunda zorlanmaktadırlar. Daha önceden mantık dersi almayan, zeka bulmacaları ile karşılaşmayan adaylar sınav sırasında şaşkınlık yaşamaktadırlar. Ancak sınava çalışma vetiresinde bu tür sorular çözen, görsel zeka soruları ile haşır neşir olanlar, soruları çözebilmektedirler.
Adayların bu tür soruları görmemezlikten gelmek, gözden çıkarmak gibi bir seçeneği söz konusu değil. Çünkü diğer rakipleri bu sorular üzerinde kafa yormakta ve çözüm yollarını öğrenmektedirler. Değişik kurslarda, mantık soruları nasıl çözülür, püf noktaları nelerdir, çözüm teknikleri nelerdir, çözümlü soru örnekleri nelerdir gibi sorulara cevap aranmaktadır. Bu tür kurslardan faydalanılarak mantık sorularını çözme başarımızı artırabiliriz.